Maxime
Prévot

Vice-eersteminister en minister van Buitenlandse Zaken, Europese Zaken en Internationale Samenwerking, Maxime Prévot, vertegenwoordigt België tijdens een gezamenlijke Benelux-missie in Moldavië (Chișinău) en Oekraïne (Odesa) op 25 en 26 augustus. Samen met zijn Nederlandse* en Luxemburgse collega’s wil hij een duidelijke boodschap uitdragen: Moldavië en Oekraïne hebben een toekomst in Europa, en België verdedigt dat Europese perspectief met volle overtuiging.

Een Europese boodschap gedragen door de Benelux

De missie vindt plaats in Benelux-verband, en dat is geen toeval. België, Nederland en Luxemburg behoren tot de grondleggers van de Europese Unie. Onze Benelux-unie was het eerste tastbare voorproefje van Europese integratie: drie landen die na de Tweede Wereldoorlog begrepen dat samenwerking sterker maakt dan verdeeldheid.

Vandaag zetten we dat erfgoed om in actie door onze oostelijke partners concreet te ondersteunen op hun weg naar Europa. Door samen naar Moldavië en Oekraïne te reizen, tonen de Benelux-landen dat ook kleine staten een grote rol kunnen spelen in de toekomst van Europa.

“Vandaag reizen we, samen met onze Benelux-partners, naar Chișinău en Odesa om duidelijk te maken dat Moldavië en Oekraïne hun plaats hebben binnen de Europese familie. België staat aan hun zijde, niet alleen als partner, maar als bondgenoot in een gedeelde toekomst,” aldus minister Prévot.

Vooruitgang op weg naar Europa

De Europese toekomst van Moldavië en Oekraïne is geen verre droom, maar een concreet pad dat stap voor stap wordt bewandeld.

Onder het Belgische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie in 2024 werden de toetredingsonderhandelingen officieel geopend. Dat was niet alleen een symbolisch moment, maar ook het bewijs dat hervormingen vruchten afwerpen en dat de Europese deur daadwerkelijk openstaat.

Sindsdien hebben beide landen indrukwekkende vooruitgang geboekt, vaak onder de moeilijkst denkbare omstandigheden. Ze hervormen hun rechtssysteem en democratische instellingen, versterken de rechtsstaat en voeren de strijd tegen corruptie. Maar waakzaamheid blijft nodig. In Oekraïne werd de onafhankelijkheid van de anticorruptie-instellingen bijvoorbeeld abrupt ingeperkt, en slechts gedeeltelijk hersteld, onder zware druk van de Europese Unie.

Voor de bevolking begint de EU-integratie ook tastbaar te worden: toetreding tot de Europese roamingzone, toegang tot SEPA-betalingen, versterkte samenwerking op het vlak van handel, energie en veiligheid. Dat zijn concrete stappen die aantonen dat Europa niet alleen een idee is, maar een realiteit die dagelijks wordt beleefd.

Moldavië: vooruitgang onder druk

Moldavië bevindt zich vandaag op een kantelpunt. Het land voert in hoog tempo hervormingen door om dichter bij de Europese Unie te komen. Er wordt gewerkt aan het versterken van de rechtsstaat, de strijd tegen corruptie en de modernisering van instellingen. De vooruitgang van Moldavië is indrukwekkend, ondanks beperkte administratieve middelen en een kwetsbare economie.

Maar het land staat ook onder zware druk van Rusland. Moskou probeert via hybride aanvallen – cyberaanvallen en massale desinformatiecampagnes – de samenleving te ontwrichten en de Europese koers te ondermijnen.

Op 28 september 2025 trekt Moldavië naar de stembus. De parlementsverkiezingen zijn cruciaal om de Europese weg van het land te bevestigen. Rusland probeert via propaganda, manipulatie en destabilisatie de Europese keuze van de bevolking aan te vechten.

In Chișinău zal minister Prévot, samen met zijn Benelux-collega’s, ontmoetingen hebben met president Maia Sandu, minister van Buitenlandse Zaken Mihai Popșoi en de parlementsvoorzitter. De delegatie zal ook een zonne-energiepark bezoeken, als symbool van duurzame ontwikkeling en van Moldavië’s integratie in het Europese energienet, met als doel zich los te maken van de afhankelijkheid van Russische energie. Tot slot zal de minister deelnemen aan een debat met jongeren in het Digital Park, om te luisteren naar de stem van de nieuwe Moldavische generatie.

“Onze aanwezigheid in Chișinău is een krachtig signaal. We erkennen de vooruitgang die Moldavië al heeft geboekt, en we staan aan haar zijde in deze cruciale fase. De Benelux komt niet alleen als partner, maar als bondgenoot, met de overtuiging dat Moldavië’s toekomst in Europa ligt,” aldus minister Prévot.

Oekraïne: solidariteit in Odesa

Vanuit Moldavië zet de Benelux-delegatie haar reis voort naar Oekraïne, naar Odesa. Die stad symboliseert zowel kwetsbaarheid als veerkracht. Als derde grootste stad van het land, thuishaven van de Oekraïense marine en spil van de graanexport, is Odesa herhaaldelijk getroffen door Russische raketten en drones. En toch blijft de stad overeind. Via haar haven blijft Oekraïne bijdragen aan de wereldwijde voedselzekerheid, van Afrika tot het Midden-Oosten.

Maar Odesa is ook een stad van cultuur en geschiedenis. Haar erfgoed, erkend door UNESCO en inmiddels opgenomen op de lijst van bedreigd werelderfgoed, werd doelbewust geviseerd door Rusland. Het behoud van die culturele ziel is even essentieel als de verdediging van het grondgebied: het is het symbool van Oekraïne’s strijd om niet alleen te overleven, maar ook haar identiteit en waardigheid te bewaren.

In Oekraïne zal minister Prévot minister van Buitenlandse Zaken Andrii Sybiha en de gouverneur van de militaire regio Odesa, Oleh Kiper, ontmoeten. De delegatie zal de zwaar getroffen haven van Odesa bezoeken, evenals een energie-infrastructuur die cruciaal is voor de bevoorrading van miljoenen Oekraïners.

“Odesa is het symbool van kwetsbaarheid en veerkracht. Hier herbevestigen we onze steun aan de territoriale integriteit van Oekraïne, aan de bescherming van haar culturele ziel en aan de miljoenen mensen wereldwijd die afhankelijk zijn van het graan dat vanuit deze stad wordt geëxporteerd,” aldus minister Prévot.

De missie vindt plaats op een bijzonder moment: beide landen vieren rond deze periode hun onafhankelijkheidsdag, een symbool van soevereiniteit en zelfbeschikking. Tegelijk beleeft Oekraïne een beslissende fase, met de inspanningen van de Amerikaanse president om het vredesproces nieuw leven in te blazen. Voor de Europese partners is het essentieel om met één stem te spreken, zodat de principes van internationaal recht en soevereiniteit centraal blijven staan in de onderhandelingen. 

Belgische bijdragen

België en de Benelux zetten hun steun om in daden. België heeft zich geëngageerd tot langdurige militaire steun: 1 miljard euro per jaar tot 2029. Tot op heden bedraagt de Belgische militaire en niet-militaire steun al meer dan 3,2 miljard euro.

De steun omvat luchtverdediging, de opleiding van Oekraïense soldaten, en actieve deelname aan internationale coalities op het vlak van luchtmacht, ontmijning, artillerie, drones en elektronische oorlogsvoering. België maakt ook deel uit van de Coalition of the Willing, die een mogelijke militaire aanwezigheid voorbereidt ter ondersteuning van Oekraïne in geval van een staakt-het-vuren.

Maar onze hulp gaat verder dan het militaire. België investeert ook fors in humanitaire hulp en wederopbouw. Via Enabel ondersteunen we de bouw en renovatie van scholen, ziekenhuizen en schuilplaatsen. Vandaag bieden die infrastructuren bescherming tegen bombardementen; morgen zullen ze multifunctionele ruimtes zijn voor kinderen, gezinnen en gemeenschappen. België biedt ook steun op het vlak van energie, met noodsystemen en generatoren, zodat de bevolking in de winter niet zonder verwarming komt te zitten.

“Voor België is solidariteit geen woord, maar een daad. We steunen Oekraïne met middelen, expertise en mensen. Vandaag, in oorlogstijd, en morgen, bij de wederopbouw. Dat is de kern van ons engagement,” aldus minister Prévot.

Meerwaarde voor ons allemaal

Waarom is dit belangrijk voor België en voor de Benelux? Omdat de toekomst van Moldavië en Oekraïne onlosmakelijk verbonden is met die van Europa. Hun stabiliteit en veiligheid betekenen ook de onze. Een welvarend en democratisch Moldavië en Oekraïne zullen ons hele continent versterken.

Rusland probeert de NAVO en de Europese Unie te verzwakken, zelfs te splijten, om verdeeldheid te zaaien en gemakkelijker zaken te doen met verzwakte en geïsoleerde Europese staten. Dat zou onze veiligheid en welvaart rechtstreeks bedreigen.

“Daarom reizen we samen naar Chișinău en Odesa: om te luisteren, om te steunen, en om duidelijk te maken dat hun plaats in Europa geen verre droom is, maar een werk in uitvoering. De Europese Unie rust niet alleen op verdragen en instellingen: ze is een gemeenschap van landen en mensen die geloven dat samenwerking de enige weg vooruit is,” besluit minister Prévot.

* Naar aanleiding van het ontslag van minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp, zal Nederland worden vertegenwoordigd door Heleen Bakker, directeur-generaal Europese samenwerking bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Luxemburg wordt vertegenwoordigd door minister van Buitenlandse Zaken Xavier Bettel.